Ó meu avó vino distinto aquel día. Tiña a mirada enfocada no distante, case ausente. Penso agora que tal presentía que era o último día da súa vida. Aproximeime e díxenlle:

            -Bos días avó.

E el extendeu a súa man en silencio. Senteime a carón da súa cadeira e despois duns instantes un tanto misteriosos, exclamou:

            -Hoxe é día de inventario, fillo.

            -¿Inventario?-preguntei sorprendido.

            -Si. O inventario de tantas cousas perdidas. Sempre quixen facer moitas cousas e logo nunca as fixen por non ter a vontade suficiente para sobreporme á miña pereza. Lembro aquela rapaza que amei en silencio durante catro anos, ata que un día se marchou do pobo sen eu sabelo. Tamén estiven a punto de estudar enxeñería, pero non me atrevín. Lembro tantos momentos en que fixen dano a outros por non ter o valor necesario para falar, para dicir o que pensaba. Tamén lembro que en certas ocasións me faltou valentía para ser leal, e as poucas veces que lle dixen a túa avoa que a quero, e quéroa con loucura. ¡Tantas cousas non concluidas, tantos amores non declarados, tantas oportunidades perdidas!

Logo a súa mirada fundiuse aínda máis no valeiro, humedecéronselle os ollos, e continuou:

            -Este é o meu inventario das cousas perdidas, a revisión da miña vida. A min xa non me serve. A ti sí. Déixocho cómo regalo para que poidas facer o teu inventario a tempo.

Logo con certa alegría no rostro, continuou:

            -¿Sabes que descubrín nestes días? ¿Sabes cal é o pecado máis grande na vida dunha persoa?

A pregunta sorprendeume e só atendín a respostar con certa inseguridade:

            -Non o pensara nunca. Supoño que matar a outros seres humanos, odiar ó outro ou desexarlle o mal.

Miroume con afecto e díxome:

            -Penso que o pecado máis grande na vida dun ser humano é o pecado por omisión. E o máis doloroso, é descubrir as cousas perdidas sen ter tempo para atopalas e recuperalas.

O meu avó morreu aquela mesma tarde. Ó día seguinte, despois do seu enterro, regresei cedo a casa para facer con calma o meu propio inventario das cousas perdidas, das cousas non ditas, do afecto non manifestado, e comezar a porlle remedio.

Traducido por David Conde Seoane.

Lugar de extracción:

Aplícate el cuento. Relatos de ecología emocional.
Jaume Soler, M. Merce Conangla