“Se estiveramos en Roma, teríamos cola ata o auditorio” comenteille a miña acompañante na visita ao Claustro de San Francisco en Ourense, un edificio de grande beleza artística prácticamente no corazón da cidade. A nosa sorpresa comeza no intre de subir os primeiros escalóns para acceder ao mesmo.

Para pornos un pouco en tesitura, comentaremos un pouco de que estamos falando: O Convento de San Francisco constrúese no século XIV, a pesares de ser unha orde que predica a pobreza, o edificio non carece duns detalles e dunha beleza moi grande para os amantes deste tipo de lugares; unha xoia do románico-gótico de grandes dimensión que conta cun claustro moi detallado, columnas dobres e capiteis decorados, onde nos podemos atopar dende figuras vexetais ata batallas de homes con criaturas míticas ou dragóns; ademais contaba con varios pisos e dependencias que facían que os que alí habitaran tiveran dabondo para vivir dunha forma normal. Os estudosos afirman da existencia dun lavatorium, lugar para limpar corpo e alma antes de recibir a palabra.

Ao longo dos séculos este edificio xa contou con diversas obras e modificacións, ata que chegado o tempo das desamortizacións o claustro convértese en lugar de acuartelamento dos militares, que xa dan noticias do seu estado de ruína pedindo pola súa restauración.

Logo de que as funcións militares de este edificio se viran rematadas, e dando outro salto no tempo, chegamos aos tempos actuais (e que cen anos tampouco son tantos), cando visitando o lugar, nos atopamos que o estado do edificio non mellorou moito.

Para comezar dicir que a entrada principal está cortada ao público, polo que temos a obrigación de acceder por un lateral, ao lado do albergue de peregrinos, nunha zona na que cun cartel ben sinalizado nos fai a invitación oficial, feitas as presentacións oficiais, permitirase a entrada ao claustro, unicamente, e dicimos unicamente porque é o unico lugar ao que se terá acceso; o resto? Todo en obras, a maioría do lugar carece de cuberta deixando que os elementos actúen sobre a pedra e o resto de materiais que poidan existir, obviamente as fiestras carecen de nada máis que o oco onde se supoñen que habería algo noutro tempo, e o que podería ser unha viaxe a través do tempo nun convento secular transfórmase nunha vista de andamios e cubertas a medio colocar.

Todo isto pode resultar vantaxoso pensarán os lectores do presente texto, se non fóra porque no ano 2012 xa se destinaron nada menos que 177.000€ para a rehabilitación deste edificio. Aínda así, parece que hai boas noticias, no mes de setembro de este ano Xunta e Concello firmaron un convenio para a musealización do lugar facendo un edificio de tres plantas e cunha inversión de 1.5 millóns de euros, obras que comezarían entre este ano e o 2017, mentres tanto, agardemos.

Autor: Daniel Luis Otero

Para saber máis do lugar:

O Convento de San Francisco de Ourense. Dolores Fraga Sampedro e Francisco Fariña Busto, Fundación Caixa Galicia.